មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត ព្រមានថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មីដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានព្រមព្រៀងគ្នា មានចំណុចមិនល្អជាច្រើន។ ពួកគេឲ្យដឹងថា ប្រសិនបើក្លាយទៅជាច្បាប់ដោយមិនមានការកែលំអនោះ នឹងធ្វើឲ្យមានការរឹតត្បិតលំហសេរីភាពនៃការបញ្ចេញសារនយោបាយរបស់ពលរដ្ឋ ដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា និងច្បាប់អន្តរជាតិ។
លើសពីនេះទៀត សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីដែលអ្នកច្បាប់យល់ថា នឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍នយោបាយច្រើនដល់គណបក្សកាន់អំណាចទាំងខុសច្បាប់នោះ ក៏អាចក្លាយជាឧបករណ៍ដ៏គ្រោះថ្នាក់ ប្រើប្រាស់សម្រាប់ចាប់តំណាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដាក់គុកទៀតផង។
លទ្ធផលនៃកិច្ចពិភាក្សាវិសោធនកម្មលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មី រវាងក្រុមការងារនៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានចំណាយពេលជាងបីខែកន្លងមក បានបញ្ចប់ហើយ ប៉ុន្តែច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មីនេះ មិនបានធ្វើឲ្យអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកជំនាញសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតពេញចិត្តនោះឡើយ។
ចំណុចអវិជ្ជមានដែលមាននៅក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះ រួមមានកងប្រដាប់អាវុធ និងមន្ត្រីតុលាការ អាចចូលរួមឃោសនាបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សនយោបាយ តំណាងអង្គការសង្គមស៊ីវិល អាចជាប់ទោសព្រហ្មទណ្ឌ ប្រសិនបើនិយាយប្រមាថអ្នកនយោបាយ ត្រូវចាត់ទុកថា បោះបង់អាសនៈតំណាងរាស្ត្រ ប្រសិនបើមិនបង្ហាញខ្លួននៅពេលព្រះមហាក្សត្រកោះហៅមកប្រជុំរដ្ឋសភា ក្រោយការបោះឆ្នោត អគ្គលេខាធិការដ្ឋាននៃគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ត្រូវតែងតាំងដោយអនុក្រឹត្យឋិតក្រោមរដ្ឋាភិបាល ការដាក់ឲ្យអង្គការសមាគមនៅអព្យាក្រិត តែមិនរឹតត្បិតក្រុមហ៊ុនឯកជន ជាដើម។
ដោយដឹងថា មន្ត្រីតុលាការ និងកងប្រដាប់អាវុធឋិតក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទាមទារបានដោយជោគជ័យ បើកផ្លូវឲ្យទាហាន ប៉ូលិស ចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា មានសិទ្ធិចូលរួមឃោសនាបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សនយោបាយ។
ប្រធានគណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រែល (COMFREL) លោក គល់ បញ្ញា ឲ្យដឹងថា ការធ្វើបែបនេះនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការបោះឆ្នោតប្រកបដោយសេរី និងយុត្តិធម៌៖ «សំឡេង»។
នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ កងប្រដាប់អាវុធ គឺជាកម្លាំងអព្យាក្រឹត្យឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋ មិនមែននៅក្រោមចំណុះគណបក្សនយោបាយនោះទេ។ ចំណែកស្ថាប័នតុលាការវិញ រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា និងច្បាប់អន្តរជាតិ បញ្ជាក់ថា ត្រូវតែប្រកាន់ជំហរឯករាជ្យឥតលម្អៀង។
ប៉ុន្តែ ក្នុងការទាមទារឲ្យកងប្រដាប់អាវុធ និងមន្ត្រីតុលាការ ចូលរួមឃោសនាបោះឆ្នោតគាំទ្រគណបក្សនយោបាយបាននោះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ផ្តល់សេចក្តីសំអាងថា ការទាមទាររបស់ខ្លួននោះ គឺស្របតាមកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ។
ទោះជាយ៉ាងណា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) លោក ប្រ៊ែដ អាដាម (Brad Adams) ច្រានចោលសេចក្តីសំអាងនេះ៖ «កតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ មិនបានបញ្ជាក់ថា កងប្រដាប់អាវុធ និងមន្ត្រីតុលាការ អាចចូលរួមឃោសនាបោះឆ្នោតគាំទ្រ ឬប្រឆាំងគណបក្សនយោបាយបាននោះទេ។ ខ្ញុំគិតថា វាជាការឆ្គងគួរឲ្យអស់សំណើចណាស់ ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លើកយកកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ មកធ្វើជាសេចក្តីសំអាងក្នុងពេលនេះ ពីព្រោះកន្លងមក គណបក្សកាន់អំណាចមួយនេះតែងបដិសេធស្ទើររាល់ចំណុចទាំងអស់ ដែលត្រូវបានលើកឡើងទាក់ទងនឹងច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស។ ប៉ុន្តែម្តងនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដោយសារតែចង់ឲ្យកងប្រដាប់អាវុធ និងមន្ត្រីតុលាការ ដែលឋិតក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន ជួយឃោសនាបោះឆ្នោតគាំទ្របក្សនោះ បែរជាទាញយកកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិនេះមកសំអាងទាំងខុសទៅវិញ។ ក្នុងប្រទេសកាន់ប្រជាធិបតេយ្យ កងប្រដាប់អាវុធ និងមន្ត្រីតុលាការ មានចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា មិនត្រូវឃោសនាឲ្យគណបក្សនយោបាយទេ ពីព្រោះពួកគេត្រូវតែឯករាជ្យមិនលម្អៀង។ គ្រប់សង្គមទាំងអស់ កងប្រដាប់អាវុធបម្រើឲ្យរដ្ឋ និងប្រជាជន មិនមែនបម្រើឲ្យគណបក្សនយោបាយទេ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់កម្ពុជា វិញ ជាយូរយារណាស់មកហើយ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅតែច្រឡំរវាងរដ្ឋ និងបក្ស រវាងបក្ស និងរដ្ឋ។ ជាលទ្ធផល កម្ពុជា ក៏ទទួលបានកេរដំណែលរបៀបនេះជារៀងរហូតមក។ ដំណោះស្រាយដែលល្អនៅពេលនេះ គឺត្រូវធ្វើឲ្យទាហាន ប៉ូលិស ចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា ដែលជាប្រភពអាចបង្កការភ័យខ្លាចដល់អ្នកបោះឆ្នោតនោះ បំពេញការងាររបស់ខ្លួនប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ និងឯករាជ្យ»។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មី ត្រូវគេមើលឃើញថា មានគោលដៅគាបសង្កត់លើក្រុមសង្គមស៊ីវិល។ ដោយដឹងថា ក្រុមសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ភាគច្រើនមានគោលការណ៍ផ្ទុយពីខ្លួន គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានទាមទារបញ្ចូលបញ្ញត្តិថ្មីកំហិតឲ្យសង្គមស៊ីវិលនៅអព្យាក្រឹត្យ ប៉ុន្តែបើកទូលាយឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជន ដែលប្រការនេះត្រូវអ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍នយោបាយមើលឃើញថា ច្បាប់ថ្មីនេះមានស្តង់ដារពីរ គឺដៃស្តាំកាន់ដំបងវាយសំពងក្រុមសង្គមស៊ីវិល ចំណែកដៃឆ្វេងបបោសអង្អែលខ្នងក្រុមហ៊ុនឯកជន។
លោក គល់ បញ្ញា ដែលតំណាងឲ្យសម្ព័ន្ធកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោតផងនោះ យល់ឃើញថា បញ្ញត្តិលម្អៀងបែបនេះមិនគួរឲ្យមានឡើយ៖ «សំឡេង»។
ក្រុមហ៊ុនជំនួញធំៗដែលគាំទ្រ ឬផ្តល់សម្ភារៈថវិកាគាំទ្រដល់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព ដែលកំពុងរកស៊ីកាប់ព្រៃឈើស្ទើរអស់ពីប្រទេសនោះ មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីខ្មៅរបស់អង្គការឃ្លាំមើលបរិស្ថានពិភពលោក ក្លប៊ល វីតនេស (Global Witness) និងក្រុមហ៊ុនជាប់ពាក់ព័ន្ធការរំលោភយកដីធ្លីពលរដ្ឋផ្សេងទៀតមានក្រុមហ៊ុន លី យ៉ុងផាត់ ក្រុមហ៊ុន ផាន អ៊ីម៉ិច ជាដើម៕
Thursday, March 12, 2015
Tags
# News
![Author Image]()
About Sakhan Um
Templatesyard is a blogger resources site is a provider of high quality blogger template with premium looking layout and robust design. The main mission of templatesyard is to provide the best quality blogger templates which are professionally designed and perfectlly seo optimized to deliver best result for your blog.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment